۱) هویت دیجیتال دقیقاً چیست؟
هویت دیجیتال (Digital Identity) مجموعه‌ای از اطلاعات رسمی و تأییدشده درباره یک فرد است که در فضای آنلاین برای شناسایی، ثبت‌نام، ورود، خرید، احراز هویت و استفاده از خدمات مختلف به کار می‌رود.
این هویت معمولاً شامل موارد زیر است:
شماره ملی
شماره موبایل تأیید شده
ایمیل، حساب کاربری یا رمز پویا
اطلاعات ثبت‌شده در سامانه‌های دولتی و بانکی
سوابق ثبت‌نام، تراکنش‌ها، امضاهای دیجیتال
به زبان ساده:
هویت دیجیتال یعنی ثابت‌کردن اینکه شما همان “شخص واقعی” هستید، اما کاملاً به صورت آنلاین.
۲) چرا موضوع هویت دیجیتال در ایران مهم شده است؟
با رشد سریع خدمات آنلاین، استفاده از سامانه شاهکار، امضای دیجیتال، کارت ملی هوشمند، رمز پویا و احراز هویت بیومتریک افزایش یافته است.
حالا تقریباً برای هر کاری نیاز به هویت دیجیتال داریم:
ثبت‌نام سیم‌کارت
خرید اینترنتی
دسترسی به خدمات بانک‌ها
ثبت‌نام سجام
دریافت اینترنت ثابت یا فیبر نوری
ورود به سامانه‌های دولتی مثل ثنا، تیتک، سمات، پاد و…
پس هویت دیجیتال در ایران دیگر یک «گزینه» نیست؛
یک ضرورت و بخشی از زندگی روزمره است.
۳) نقش هویت دیجیتال در ثبت‌نام سیم‌کارت
سامانه شاهکار مهم‌ترین ابزار است.
شاهکار چه می‌کند؟
تطبیق شماره ملی با شماره سیم‌کارت
جلوگیری از خرید خطوط به نام افراد دیگر
کاهش کلاهبرداری‌های تلفنی
جلوگیری از سوءاستفاده اپراتورها
حفظ امنیت کاربران
به‌زودی خرید سیم‌کارت فقط با احراز هویت بیومتریک (اثر انگشت و چهره) انجام می‌شود.
۴) نقش هویت دیجیتال در احراز هویت آنلاین
احراز هویت آنلاین در ایران در چند سال اخیر جهش بزرگی داشته است:
سرویس‌هایی که از هویت دیجیتال استفاده می‌کنند:
بانک‌ها (رمز پویا، افتتاح حساب غیرحضوری)
بورس و سجام
اپلیکیشن‌های پرداخت
سرویس‌های اینترنتی مثل فیبر نوری
اجاره‌خانه و اعتبارسنجی کاربران پلتفرم‌ها
اپلیکیشن‌های تاکسی اینترنتی و خرید آنلاین
کاربر دیگر لازم نیست حضوری مراجعه کند؛
تصویر چهره، ویدئو و تطبیق اطلاعات کافی است.
۵) آینده اینترنت ایران با هویت دیجیتال گره خورده است
در آینده نزدیک، اینترنت ایران کاملاً مبتنی بر هویت دیجیتال خواهد شد:
1) اینترنت شخصی‌سازی‌شده
هر فرد اینترنت “تنظیم‌شده با سن و سطح دسترسی خودش” دریافت می‌کند.
2) کنترل والدین دقیق‌تر
هویت دیجیتال باعث می‌شود اینترنت کودک به‌صورت خودکار فعال شود.
3) امنیت خریدهای آنلاین
اعتماد کاربران بالا می‌رود چون تمامی فروشندگان و خریداران احراز هویت می‌شوند.
4) جلوگیری از تخلف و فیشینگ
هویت دیجیتال، ردیابی مجرمان سایبری را آسان‌تر می‌کند.
5) بهبود تجربه مشتری
به‌جای پر کردن فرم‌های طولانی، افراد با یک شناسه دیجیتال واحد وارد همه سرویس‌ها می‌شوند.
جمع‌بندی
هویت دیجیتال آینده اینترنت ایران را شکل می‌دهد.
از ثبت‌نام سیم‌کارت تا خریدهای اینترنتی، اینترنت فیبر نوری و حتی فعالیت‌های روزمره آنلاین، همه به این سیستم وابسته خواهند بود.
برای شرکت‌ها، کسب‌وکارها و شهروندان، داشتن یک هویت دیجیتال معتبر به معنی امنیت بیشتر، سرعت بالاتر و تجربه بهتر در اینترنت است.
