محمد جعفرپور، مدیرعامل شرکت مخابرات ایران، در جریان کنفرانس ملی مخابرات ایران از آغاز اجرای یکی از بزرگترین پروژه‌های تاریخ ارتباطات کشور با نام «سواپ» (SWAP) خبر داد؛ طرحی که هدف اصلی آن مهاجرت شبکه دسترسی کشور از کابل‌های مسی به فیبر نوری است.
جعفرپور گفت: «در حالی که توسعه شبکه مسی نزدیک به یک قرن زمان برد تا به ۲۷ میلیون مشترک برسد، اکنون قصد داریم ظرف پنج سال کل این بستر را به فیبر نوری ارتقا دهیم تا عدالت ارتباطی در سراسر ایران محقق شود.»
صرفه‌جویی گسترده در مصرف انرژی
به گفته وی، استفاده از فیبر نوری تأثیر قابل توجهی بر کاهش مصرف انرژی دارد: «بر اساس آمار جهانی، هر مشترک مسی به‌طور میانگین ۸ برابر بیشتر از مشترک فیبر نوری برق مصرف می‌کند. با حذف مراکز تلفن دیجیتال قدیمی و جایگزینی آن‌ها با فناوری‌های مبتنی بر Cloud IMS، شاهد صرفه‌جویی عظیمی در انرژی خواهیم بود.»
جعفرپور افزود این صرفه‌جویی انرژی به توسعه مراکز داده و دیتاسنترها کمک خواهد کرد: «با تبدیل مراکز پرمصرف قدیمی به مراکز IP، زیرساختی فراهم می‌شود تا سازمان‌ها، بانک‌ها و نهادهای دولتی بتوانند داده‌های خود را در بستر ایمن و بومی میزبانی کنند. این اتفاق می‌تواند آغازگر تحولی بزرگ در صنعت مراکز داده کشور باشد.»
رشد اقتصاد دیجیتال و اشتغال‌زایی
مدیرعامل مخابرات، طرح سواپ را یکی از عوامل کلیدی رشد اقتصادی عنوان کرد و گفت: «افزایش ۱۰ درصدی نفوذ ارتباطات ثابت می‌تواند بین ۱.۲ تا ۱.۵ درصد تولید ناخالص ملی (GDP) را بالا ببرد. اجرای کامل این پروژه می‌تواند سهم اقتصاد دیجیتال را به بیش از ۱۰ درصد برساند.»
وی همچنین به تأثیر این پروژه بر حوزه‌های نوظهور مانند اینترنت اشیا (IoT) و هوش مصنوعی (AI) اشاره کرد و گفت توسعه زیرساخت فیبر نوری بستر رشد سریع این فناوری‌ها را فراهم می‌کند.
در زمینه اشتغال نیز، جعفرپور اعلام کرد: «هر یک میلیون اتصال فیبر نوری، حداقل ۱۰ هزار شغل مستقیم و تا ۴۰ هزار شغل غیرمستقیم ایجاد می‌کند. آغاز پروژه، موج تازه‌ای از جذب نیرو در سراسر کشور به همراه داشته است.»
تحقق عدالت ارتباطی و بهبود کیفیت ارتباطات موبایل
او یکی دیگر از اهداف طرح سواپ را دسترسی برابر به اینترنت پرسرعت دانست: «با این طرح، حتی مناطق کمتر برخوردار می‌توانند به اینترنت ۱۰۰۰ مگابیتی دسترسی پیدا کنند و از خدماتی مانند آموزش و سلامت از راه دور بهره‌مند شوند.»
جعفرپور تأکید کرد این پروژه فشار بر شبکه موبایل را کاهش می‌دهد و امکان اتصال ۱۰۰ درصدی سایت‌های موبایل (BTS) به فیبر نوری را فراهم می‌کند، موضوعی که باعث افزایش سرعت و پایداری ارتباطات همراه خواهد شد.
حمایت از تولید داخلی
به گفته مدیرعامل مخابرات، بیش از ۷۰ درصد تجهیزات مورد نیاز پروژه سواپ در داخل کشور تولید می‌شود و حدود ۱۵۰ تولیدکننده و ۳۰۰ پیمانکار داخلی در این طرح مشارکت دارند.
وی افزود: «با ارائه تضمین خرید، از تولیدکنندگان حمایت می‌کنیم تا زمینه سرمایه‌گذاری برای تولید مابقی تجهیزات نیز فراهم شود.»
اتصال شهرک‌های صنعتی و نهادهای دولتی
جعفرپور از اتصال کامل شهرک‌های صنعتی به فیبر نوری به عنوان یکی از مهم‌ترین دستاوردهای طرح نام برد و اعلام کرد: «استان البرز به عنوان نخستین استان، موفق شده تمام شهرک‌های صنعتی خود را به فیبر نوری متصل کند.»
او همچنین از برنامه مخابرات برای نوسازی شبکه دولت خبر داد: «اکنون ۱۰۰ درصد دستگاه‌های اجرایی از خدمات ارتباطی مخابرات استفاده می‌کنند و قصد داریم تمامی این ارتباطات که عمدتاً بر بستر مسی هستند را به فیبر نوری تبدیل کنیم تا شبکه دولت پایداری بیشتری پیدا کند.»
چالش تولید مودم و نیاز به توسعه ظرفیت داخلی
جعفرپور در پایان به موضوع تأمین مودم اشاره کرد و گفت: «با افزایش سرعت اجرای پروژه و رسیدن به هدف ۵۰ هزار اتصال در هفته، نیازمند افزایش ظرفیت تولید مودم در کشور هستیم. شرکت مخابرات آمادگی دارد کل ظرفیت تولید داخلی را پیش‌خرید و گارانتی کند تا تولیدکنندگان با اطمینان سرمایه‌گذاری کنند.»
