در ابتدای سال گذشته، برخی مدیران رسانه‌های بزرگ با نگرانی با شرکت Cloudflare تماس گرفتند و از تهدیدی تازه سخن گفتند؛ تهدیدی که در نگاه اول ممکن بود از کشوری مانند کره شمالی تصور شود، اما پاسخ آن‌ها غافلگیرکننده بود: هوش مصنوعی.
با ظهور ابزارهای هوشمندی مانند ChatGPT، شیوه تعامل کاربران با فضای آنلاین به‌طرز چشمگیری تغییر کرده است. کاربران امروزی، به جای جست‌وجو در صفحات وب، ترجیح می‌دهند پرسش‌هایشان را مستقیماً با یک چت‌بات در میان بگذارند و در همان لحظه پاسخ مورد نظر را دریافت کنند. این رفتار جدید باعث کاهش قابل‌توجه بازدید از وب‌سایت‌هایی شده که قبلاً مرجع پاسخ‌گویی به چنین سوالاتی بودند، از جمله سایت‌های خبری، دانش‌نامه‌ها و انجمن‌های آنلاین.
از زمان عرضه ChatGPT در اواخر ۲۰۲۲، این ابزار هوش مصنوعی بیش از ۸۰۰ میلیون کاربر جذب کرده و حتی به یکی از اپلیکیشن‌های پرطرفدار اپ‌استور اپل تبدیل شده است. در پاسخ به این تحول، گوگل نیز قابلیت‌هایی مانند «نمای کلی با کمک هوش مصنوعی» و حالت هوشمند «AI Mode» را به جست‌وجوی خود افزوده است. با این حال، طبق گزارش Similarweb، میزان جست‌وجوی سنتی کاربران تا ژوئن امسال حدود ۱۵ درصد کاهش داشته و برخی دسته‌ها مثل سلامت تا ۳۱ درصد افت ترافیک را تجربه کرده‌اند.
برای رسانه‌هایی که درآمدشان به تبلیغات یا اشتراک وابسته است، این روند چالش‌برانگیز شده است. به عنوان نمونه، شرکت Dotdash Meredith اکنون تنها ۳۵ درصد از بازدیدهایش را از گوگل دریافت می‌کند؛ در حالی که این رقم سه سال پیش بیش از ۶۰ درصد بود.
در واکنش به این شرایط، برخی تولیدکنندگان محتوا با شرکت‌های هوش مصنوعی قرارداد همکاری بسته‌اند و برخی دیگر نیز وارد روندهای قضایی شده‌اند. در همین حال، پلتفرم‌هایی مانند Tollbit و ProRata تلاش کرده‌اند تا مدل‌های جدیدی ارائه دهند که در آن خزنده‌های هوش مصنوعی برای استفاده از محتوای وب باید هزینه پرداخت کنند.
اما مشکل اینجاست که اغلب وب‌سایت‌ها در سطحی نیستند که توان مقابله یا مذاکره با شرکت‌های بزرگ فناوری را داشته باشند. شرکت‌هایی مانند Cloudflare در تلاش‌اند زیرساخت‌هایی برای کنترل دسترسی خزنده‌ها ایجاد کرده و حتی سیستم‌هایی بر پایه «پرداخت در ازای خزیدن» را آزمایش کرده‌اند.
با وجود اینکه برخی تحلیل‌گران از رشد اینترنت و افزایش ۴۵ درصدی تعداد وب‌سایت‌ها سخن می‌گویند، نگرانی‌ها درباره آینده وب آزاد همچنان پابرجاست. اگر راهکاری پایدار برای حمایت از تولیدکنندگان محتوا پیدا نشود، ممکن است شکل فعلی اینترنت دچار دگرگونی اساسی شود.
